Een 'Delta Vaas'. maart 24, 2017 Gemaakt door: Een ‘Delta vaas’. Mart van Schijndel (1943-1999) is een bekende Nederlandse bouwkundige, die naast een aantal gebouwen ook meubels ontworpen heeft. Het is dan ook vast geen toeval dat hij afgestudeerd was aan de Gerrit Rietveld –Academie (genoemd naar verreweg de bekendste Nederlandse meubelmaker en architect). Eén van zijn kleinere ontwerpen was de ‘Delta vaas’ die hij rond 1981 ontwierp. De vaas bestaat uit 3 gelijkvormige stukken glas, die in een hoek van 60 graden tegen elkaar gemonteerd zijn. Meer is ’t niet. Het is een iconisch ontwerp – en bedriegelijk simpel. Vanaf mijn studietijd wilde ik altijd al zo’n vaas hebben, maar de kosten beletten mij er een te kopen. Ik had zelfs ooit een eigengemaakte kartonnen mal van de vorm van de zijden gefabriceerd – waarschijnlijk heb ik ooit een exemplaar nagemeten bij de legendarische firma Mobach aan de Choorstraat in Utrecht, toen ik daar studeerde. Zelf maken was toen nog geen optie – maar nu… Dat moest met FabLab kennis en apparatuur toch wel mogelijk zijn ? Die vorm overigens was niet echt de meest simpele, maar dat had u natuurlijk al door, want daar zit nu net de finesse van het ontwerp. Het zijn trapezoïden, een ondersoort van het bekende trapezium, een vierhoek met 2 parallelle zijden, één hoek van 90 graden en verder niets regelmatigs. Een, eh, uitdaging voor de geometrisch geïnteresseerden. *** HIER FOTO 1 GRAAG *** En, er was ook één klein probleempje: 3 gelijke vormen uitsnijden is inderdaad relatief simpel. Ze aan elkaar zetten ook. Maar de vormen staan als een soort omgekeerde holle piramide tegen elkaar en voor een perfecte pasvorm zou per vorm één schuine kant eigenlijk onder een hoek van 60 graden gesneden moeten zijn (geloof me maar even voor ’t gemak). En laat ‘onze’ BRM nou net standaard onder een vaste hoek van 90 graden met het werkvlak snijden… Nu had ik natuurlijk ‘gewoon’ een frees kunnen gebruiken, of de schuining zelf afslijpen, ook geen onoverkomelijke klus, maar in de wetenschap dat het werkvlak van de BRM flink verlaagd kan worden heb ik aan een andere oplossing gewerkt: een montagemal maken waarin de betrokken platen onder een hoek met het werkvlak zouden komen te liggen in plaats van vlak er op, en die dan bij te snijden met de laser. Klinkt ingewikkeld, maar met een goed ontwerp-programma was een eerste concept zó gemaakt. *** HIER FOTO 2 GRAAG *** Een eerste test met een simpel, klein rechthoekig stuk MDF lukte zó goed dat ik bijna overmoedig werd, maar gelukkig strandde ik wegens materiaaltekort, zodat ik thuis nog even denkpauze had. Een week later was het zover, en met vers MDF heb ik eerst de montagemal gemaakt en in elkaar gezet, toen het werkblad omlaag gebracht, één stuk plaat in de mal gezet, één enkele snij/ zaagsnede ingesteld vlák naast de rand, en, God zegen de greep… Sjonge. Je tekent en ontwerpt je te pletter, je checkt de hele boel 4 keer, je prototypt en nóg ben je soms blij verbaasd dat iets je in één keer lukt. Ik had zo maar een trapezoïde met 3 kanten onder een hoek van 90 graden en één kant onder een hoek van 60 graden – en nog de goede ook. De 2 andere stukken hoefde ik nu alleen maar in de montagemal te zetten en de laser nog 2 keer aan te zetten. *** HIER FOTO 3 GRAAG *** De montage zelf was appeltje – eitje, zoals de Tsjechen zeggen. Ik had uit een stuk MDF een driehoekig gat gelaserd, en daarin werden de 3 stukken op hun kop neergezet. Zijkanten werden op vooraf bepaalde plekken van houtlijm voorzien en (erg) voorzichtig tegen elkaar aan gezet. De montage ondersteboven was nodig, omdat anders de zwaartekracht tegen zou werken en de 3 delen nooit lang genoeg vast zouden staan om de lijm te laten drogen. Een dag later had ik een vaas van MDF, die ik aan de binnenkant voor de veiligheid van nog wat extra lijm voorzien heb. Daarna heb ik ‘m geverfd met krijtverf voor een postmodern uiterlijk. Het resultaat staat nu in de vensterbank en ik ben een best wel tevreden over. En nu het allermooiste: nu de tekening en mal al klaar zijn en correct bevonden, kan ik nu zó een exemplaar in doorzichtig acrylaat maken – bijna nèt als het origineel. Maar dat is een ander verhaal… *** HIER FOTO 4 GRAAG *** De data: Materiaal: 4 mm. MDF plaat van 60 x 90 cm. (HUBO Doorwerth) Ontwerp: (wijlen) Mart van Schijndel Software: LibreCAD (thuis), LaserCut (FabLab) Machine: BRM lasersnijder (FabLab) Parameters: standaard voor 4 mm. MDF: speed 14 / power 100 / corner 95 Snijduur: minder dan 10 minuten Grootte: 20 cm. hoog en 8 tot 16 cm. breed (per zijde) Montage: gelijmd met Bison houtlijm extra Verf: ‘het Stilleven’ (huismerk van Praxis ?) krijtverf Laser Cutter